Böyük tarixi şəxsiyyətlərin dediyi fikirlər tarixdə kəlam kimi yaşadılır. Bu kəlamlar bəşəriliyin kəlamlarıdır. Ən böyük azərbaycanlı olan böyük tarixi şəxsiyyət Heydər Əliyev Azərbaycan ədəbiyya¬tı¬nın, mədəniyyətinin, incəsənətinin inkişafına, tanınmasına, təbliğinə böyük diqqət yetirirdi. Bu diqqət Azərbaycana xidmət idi.
Ulu Öndərin təşəbbüsü və rəhbərlyi ilə “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanlarının 1300 illiyi təntənə ilə qeyd edildi. Bu tədbir təsdiqlədi ki, ilk yazılı ədəbiyyatımıza bu səviyyədə sevgi sonrakı dövrləri də əhatələyəcək. Əhatələmişdi də...
Böyük tarixi şəxsiyyət Nizamidən Nizamişünas kimi, Füzulidən Füzulişünas kimi, Nəsimidən Nəsimişünas kimi, ... söz açır, onların yaradıcılığından ədəbiyyatşünas kimi danışır. “Nizami fəlsə¬fə¬si¬nin mərkəzində varlığın ən böyük sərvəti, mənəvi zənginlik və müdrikliyin tükənməz mənbəyi olan insan dayanır” -  fikri dahi Nizami Gəncəviyə sevgini ifadə etməklə bir sırada bu sevgiyə tarixi şəxsiy¬yət qürurunu da ifadə edir. Bu qürur da tarixi qürurdur. Eyni münasibət Ulu Öndərin Füzuliyə münasi¬bətin¬də də var, Füzuiyə aid fikrində də: “Füzuli azərbaycanlıdır, Azərbaycan köklüdür, onun yaradı¬cı¬lığı Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətinin bəhrəsidir”, “Məhəmməd Füzuli Azərbaycan xalqının böyük şairi, alimi, filosofu olaraq, eyni zamanda bütün türkdilli, türksoylu xalqlara, bütün türk, İslam dünyasına mənsubdur”, “Məhz Azərbaycan xalqına mənsub olan Nəsimi kimi nadir bir şəxsiyyəti dün¬ya ictimaiyyətinə, elminə, dünya mədəniyyətinə tanıtmaq, şübhəsiz ki, xalqımızın hörmətini qaldırmaq deməkdir”, “Biz Nəsimini dünyaya tanıtmaqla Azərbaycanı yenidən tanıtdıq”.
Dahi tarixi şəxsiyyət Azərbaycan poeziyasını sevirdi, bu poeziya onun duyğularını həyatla daha ruhi tellərlə bağlayırdı. Səməd Vurğunun “Azərbaycan” şeirini böyük sevgi ilə, emosianallıqla deyən dahi insan şairin özü haqqında belə deyib: “Səməd Vurğun şerinin böyüklüyü, eyni zamanda gözəlliyi ondan ibarət idi ki, onun hər kəlməsi, hər sətri hər bir azərbaycanlının qəlbinə çatırdı, onun beynini fəth edirdi, onu öz təsiri altına salırdı. Səməd Vurğunun şeiri bu gün də müasirlərimizə, gənc nəslə il¬ham, ruh verir, onları coşdurur, daha da vətənpərvər edir, onlara Vətəni, milləti, torpağı sevməyi öyrədir”.
Hüseyn Cavidin nəşinin uzaq Sibirdən Azərbaycana gətirməsi dahi insanın təkcə Hüseyn Cavidə deyil, ümumən Azərbaycan ədəbiyyatına böyük sevginin təzahürüdür. Bu sevgi tarixi kəlamlarla tarixləşib: “Azərbaycan xalqı Hüseyn Cavidi çox yüksək qiymətləndirir və onun irsi əsrlər boyu yaşayacaqdır. Onun iradəsi, onun milliliyi və yaradıcılığının özünəməxsus xüsusiyyətləri gələcək nəsillər üçün də böyük örnək olacaqdır”. 
Böyük tarixi şəxsiyyət Heydər Əliyev dramaturq Mirzə Fətəli Axundzadə haqqında hansı sevgi¬lər¬lə söz açırdısa, şair-filosof Məhəmmədhüseyn Şəhriyar haqqında da həmin sevgilərlə söz açır, Sü¬ley¬man Rüstəmi, Bəxtiyar Vahabzadəni, Mirvarid Dilbazini də həmin sevgilərlə xatırlayır...
Böyük tarixi şəxsiyyət Azərbaycan xalqının tarixi şəxsiyyətləri haqqında tarixi fikirlər deyib. Rəs¬sam Səttar Bəhlulzadə, bəstəkar Asəf Zeynallı, Üzeyir Hacıbəyov, Müslüm Maqomayev, dirijor Niyazi, müğənni Bülbül, sərkərdə Şah İsmayıl Xətai, akademik Yusif Məmmədəliyev və başqaları haqqında dediyi fikirlər tariximizdə tarixən qalacaqdır.
Böyük tarixi şəxsiyyət Heydər Əliyev azərbaycanı sevirdi, azərbaycan ədəbiyyatını, incəsə¬nətini, mədəniyyətini, elmini çox yüksək dəyərləndirirdi...
 
Səbinə XASAYEVA,
Milli Məclisin deputatı