Şuşanın işğaldan azad edilməsi- milli iradənin və Azərbaycanın tarixi qələbəsinin simvoludur  

Əziz Şuşa, sən azadsan!

Əziz Şuşa, biz qayıtmışıq!

Əziz Şuşa, biz səni dirçəldəcəyik!

Şuşa bizimdir! Qarabağ bizimdir!

Qarabağ Azərbaycandır!

 Azərbaycan Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin bu xoş xəbərini hər gün gözləyirdik! Və düşünürdük o gün gəlcəkmi? Şuşamız öz azadlığına qoşacaqmı? Nəyi, necə, nə vaxt etmək lazım olduğunu bilən dövlət başçımız bu tarixi də yaxşı bilirdi. Və nəhayət 28 il 6 aydan sonra dünyanın hansı şəhərində yaşamasından asılı olmayaraq, hər bir azərbaycanlıya sevinc bəxş edən, başını dik, alnını açıq edən - bu möhtəşəm xəbər verildi. Ancaq bu elə də asan olmadı. Qələbəyə gedən yol çətin, lakin şərəfli bir yol idi.

Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə qayıdışı ilə ölkədə sabitlik bərpa edildi və dövlətçiliyin təməlləri möhkəmləndirildi. Məhz o zaman gələcək Qələbə üçün siyasi, diplomatik və iqtisadi təməllər qoyuldu. 2003-cü ildə İlham Əliyevin prezident seçilməsi ilə Azərbaycan yeni inkişaf mərhələsinə keçdi. Onun rəhbərliyi altında ölkə iqtisadiyyatını və ordusunu sistemli şəkildə gücləndirildi. Dövlət başçısı Azərbaycanın iqtisadi gücünün onun hərbi qüdrətinin təməli olacağını vurğulayırdı. Bu strategiya tez bir zamanda öz nəticəsini verdi: neft gəlirlərinin effektiv idarə olunması sayəsində Azərbaycan iqtisadiyyatı regionda ən dinamik iqtisadiyyatlardan birinə çevrildi. Dövlət başçısının xarici siyasəti balanslı və çoxvektorlu idi: o, Qərb, Rusiya və İslam dünyası ilə qarşılıqlı etimad mühitinə əsaslanırdı. Azərbaycan beynəlxalq birlikdə etibarlı tərəfdaş kimi tanındı və BMT, Avropa Şurası və Qoşulmama Hərəkatı kimi forumlarda fəal mövqe tutdu. Nəticədə, Ermənistanın Qarabağ məsələsindəki təcavüzkar mahiyyəti üzə çıxdı və beynəlxalq birlik Azərbaycanın mövqeyini ədalətli və qanuni kimi qəbul etməyə başladı. Bütün bunlar bir məqsədə xidmət etdi - Qarabağın azad edilməsi üçün diplomatik və hüquqi bazanı gücləndirmək. Prezident İlham Əliyev dəfələrlə vurğulayıb ki, biz hər an doğma torpaqlarımızı işğalçılardan azad etməyə hazır olmalıyıq. Bu, sadəcə siyasi bəyanat deyildi. Bu, illərdir davam edən siyasi, iqtisadi, hərbi, psixoloji və ideoloji hazırlığın ifadəsi idi. Əlbəttə ki, Prezident İlham Əliyevin də dediyi kimi: “1994-cü ildə əldə edilmiş atəşkəs məcburi bir addım idi”. 1994-cü ildən 2020ci ilin 27 sentyabr tarixinədək Azərbaycan bir an belə dayanmadı. Biz enerji, nəqliyyat və logistika sahələrində bir neçə irimiqyaslı infrastruktur layihəsini həyata keçirə bildik. Geoiqtisadi potensialını artıraraq, Bakı onu uğurla siyasi kapitala çevirdi. 2020-ci ilin payızında, Ermənistan sərhəd boyunca təxribatları gücləndirəndə, Azərbaycan həm hərbi, həm də diplomatik cəhətdən ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizə aparmağa tam hazır idi.

Ali Baş Komandan Prezident İlham Əliyev tamamilə xalqının etimadına güvənirdi. Xalq ona etimad mandatı verdi və taleyini ona etibar etdi. Buna görə də, 2020-ci ilin sentyabrında genişmiqyaslı əks-hücum əməliyyatına başlamaq əmri həm Silahlı Qüvvələr, həm də cəmiyyət tərəfindən müsbət qarşılandı. 44 günlük müharibə zamanı hərbi çağırış məntəqələrinin qarşısında cəbhə xəttinə getmək istəyən insanların necə düzüldüyünü xatırlayırıq. Hər kəs Qələbəni yaxınlaşdıracaq, beynəlxalq ictimaiyyətə bir daha tarixin haqlı tərəfində olduğumuzu, həqiqət, ədalət, qanunun aliliyi uğrunda mübarizə apardığımızı təsdiqləyəcək bir şey etməyə can atırdı.

27 sentyabr 2020-ci ildə Ermənistan ordusunun növbəti təxribatına cavab olaraq Azərbaycan Silahlı Qüvvələri əks-hücuma başladı. Prezident İlham Əliyev əməliyyatın mahiyyətini aydın şəkildə ifadə etdi: "Biz öz torpağımızda vuruşuruq, ərazi bütövlüyümüzü bərpa edirik." Bu, sadəcə hərbi əməliyyat deyildi - bu, Azərbaycan xalqının 30 illik ədalət uğrunda mübarizəsinin başlanğıcı idi. Müharibə cəmi 44 gün davam etdi, amma... Bu qısa müddətdə Azərbaycan ordusu müasir hərbi tarixdə misli görünməmiş nəticələr əldə edərək taktiki və texnoloji üstünlük nümayiş etdirdi. Pilotsuz təyyarələrin istifadəsi, real vaxt rejimində koordinasiya, yüksək motivasiya və peşəkar liderlik Ermənistan ordusunu tamamilə darmadağın etdi.

     Şuşanın azad edilməsi isə müharibənin ən dramatik və həlledici anı idi. Çətin relyefə, əlverişsiz şəraitə və düşmən müdafiəsinə baxmayaraq, Azərbaycan hərbçiləri müstəsna qəhrəmanlıq nümayiş etdirdilər. Prezident İlham Əliyevin tarixi sözləri - "Şuşa bizimdir! Qarabağ bizimdir!" - sadəcə hərbi bəyannamə deyil, müstəqil Azərbaycan tarixində yeni bir dövrün başlanğıcı idi. Şuşanın azad edilməsi Ermənistan ordusu üçün psixoloji sarsıntı oldu və 10 noyabr 2020-ci ildə təslim aktının imzalanmasına səbəb oldu.

Artıq Şuşanın doğma sakinləri öz tarixi yurdlarına qayıdır. Burada yaşayır, tikir-qurur. Şuşada yaşayış kompleksləri, turizm obyektləri tikilir. Bərpa işlərinin sürəti deməyə əsas verir ki, çox keçmədən Şuşa nəinki Azərbaycanın, eləcə də dünyanın ən gözəl şəhərlərindən biri olacaqdır. XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində Şuşa Qafqazın musiqi mərkəzinə çevrilmişdi. Şuşa şəhərini "Kiçik Paris", "Qafqazın sənət məbədi", "Azərbaycan musiqisinin beşiyi" və "Zaqafqaziyanın konservatoriyası" adlandırırdılar. İndi Şuşa yeni bir tərzdə dünyaya təqdim olunur: Şuşa bir zamanlar Azərbaycanın mədəni, ictimai, siyasi həyatının mühüm mərkəzlərindən biri idisə, hazırda bu tarixi şəhərimiz Türk və Müsəlman Dünyasının. Cənubi Qafqaz və Avrasiyanın, beynəlxalq təşkilatların və beyin mərkəzlərinin toplaşdığı və qərarların verildiyi məkandır.

         Bu gün şübhəsiz ki, biz mənəvi və etik üstünlüyə malikik. Yalnız keçmiş işğalçı üzərində deyil, həm də bölgəmizdə qızışdırıcı hərəkətlər edən, təcavüzkarı bəsləyən, onun fəaliyyətini alovlandıran və Azərbaycan torpaqlarının işğalını qanuniləşdirməyə çalışan qüvvələr üzərində də üstünlüyümüz var.

      Azərbaycan sadəcə xəritədə bir coğrafi məkan deyil, həm də öz resursları ilə davamlılığını daim gücləndirən özünü təmin edən bir ölkədir. Qələbəmiz özümüzü layiqincə ifadə etməyimizə kömək etdi, həm qalib, həm də yaradıcı xalq olduğumuzu nümayiş etdirdi. Biz imkanlarımızla heç kəsi qorxutmuruq, əksinə, dəstək və dostluq əlimizi uzadırıq.

Şübhəsiz ki, uğurumuzu təmin edən əsas amillərdən biri ölkə liderinin özüdür. Prezident İlham Əliyev daim islahatlara diqqət yetirir və bizi də eyni şeyi etməyə təşviq edir. O, insanların mütərəqqi düşünə bilməsini, zamanın önündə getməsini və innovasiyanı mənimsəməsini istəyir. Bu baxımdan Azərbaycan liderinin özü nümunədir. Azərbaycanın tarixinə Qələbə səhifəsi yazmış Prezidentə xalqın etibarı və ehtiramı sonsuzdur.Bizim yolumuz yüksəlişdədir. Dövlət başçımızın rəhbərliyi ilə Azərbaycan özünü inkişaf və özünüifadə modelini təmsil edən bir ölkəyə çevrilir.

Milli Məclisin Komitə sədri,

professor Hicran Hüseynova