Bu gün Milli Məclisdə parlamentin Mədəniyyət komitəsinin təşkilatçılığı ilə “Qərbi Azərbaycan: soyqırıma məruz qalan tarixi-mədəni irsimiz. Qərbi Azərbaycanın tarixi və mədəni irsinin dirçəlişi” mövzusunda ictimai dinləmə keçirilib.

Sabahinfo.az xəbər verir ki, dinləmədə Qərbi Azərbaycanın rəhbərliyi, ictimai-siyasi xadimlər, Milli Məclisin deputatları, KİV rəhbərləri iştirak ediblər.

Toplantıda çıxış edən komitə sədri Qənirə Paşayeva Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevə Qərbi Azərbaycan mövzusuna verdiyi önəmə görə minnətdarlıq edib:

“Bu il 100 illik yubileyini qeyd etdiyimiz Heydər Əliyevi böyük minnətdarlıqla xatırlayırıq. Qərbi Azərbaycana qayıdışla bağlı xalqla dövlətin birliyinə görə biz Heydər Əliyevin bu məsələdəki mövqeyinə borcluyuq. Biz yaxşı bilirik ki, tarixi- mədəni hüquqlarımız sərhədlərimizin hüdudları ilə bitmir. Ermənistan Azərbaycan xalqının tarixi-mədəni irsinə qarşı göstərdiyi vandallığa görə tarix qarşısında cavab verəcək”.

Tədbirdə çıxış edən Qərbi Azərbaycan İcmasının sədri Əziz Ələkbərli xatırladıb ki, Qərbi Azərbaycandakı tarixi mənbələr, yeraltı və yerüstü mədəniyyət nümunələri, yeraltı sərdabələr, məbəd, kilsə və məscidlərin hər biri bu yerlərin kimə aid olduğunu qəti şəkildə təsdiqləyir.

Sədr xatırladıb ki, ötən ilin dekabrın 24-də Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycan İcması ilə görüşü tarixdə yeni bir dövrün başlanğıcı olub:

“Bununla da Qərbi Azərbaycana Qayıdış konsepsiyasının yaradılması ilə artıq yeni mübarizəyə qədəm qoymuş olduq”.

Dinləmədə mədəniyyət nazirinin müavini Səadət Yusifova Qərbi Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması ilə bağlı çağırış edib:

“Biz beynəlxalq müstəvidə fəal olmalı, Qərbi Azərbaycan irsinin araşdırılması və dünyaya tanıdılması istiqamətində işləri bir neçə istiqamətdə aparılmalıyıq. Bütün maddi irslərimizin siyahısı dəqiqləşdirilməli və onlar dəqiq tədqiq edilməlidir. Bunun üçün inkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsindən istifadə etmək mümkündür”.

“Ermənistanın etnik təmizləmə siyasəti Azərbaycanın qeyri-maddi mədəni irsinə dağıdıcı təsir göstərdiyini deyən Milli Məclisin Səhiyyə komitəsinin sədri Əhliman Əmiraslanov bildirib ki, Ermənistan tərəfindən Azərbaycan mədəni irsinin dağıdılması və zədələnməsi bizim mədəni hüquqlarımızı, xüsusən mədəni irslə təmasda olmaq və ondan istifadə etmək hüququmuzu pozur:

“Ermənistan bizim qayıdış dövründə və sonrada bu hüququmuzu təmin etmək üçün cavabdehdir. Bütün bunları nəzərə alaraq, biz mədəni irsimizin bərpası və qorunmasında beynəlxalq təşkilatların dəstəyinə ümid edirik. Bu ölkədəki Azərbaycan mədəni irsinin vəziyyətini, habelə mədəni irsin və mədəni hüquqların qorunması ilə bağlı Ermənistanın beynəlxalq öhdəliklərinə necə əməl etməsini qiymətləndirmək üçün bu ölkəyə faktaraşdırıcı missiyanın göndərilməsi bütövlükdə bəşəriyyətin mədəni irsinə dəyən zərərin aradan qaldırılmasına və bununla da davamlı sülhün əldə edilməsinə əvəzsiz töhfə olardı”.

Dinləmə zamanı çıxış edən Qərbi Azərbaycan İcması Müşahidə Şurasının sədri Misir Mərdanov nəzərə çatdırıb ki, Qərbi Azərbaycana qayıdış ən ciddi məsələlərdən biridir:

“Bizim ən çatışmayan cəhətlərimizdən biri Qərbi Azərbaycan tarixini çatdıran dərs vəsaiti və monoqrafiyalarımızın olmamasıdır. Hesab edirəm ki, bu məsələyə alimlərimiz və Elm və Təhsil Nazirliyi diqqətlə yanaşmalıdır. Hökmən bu məsələ ilə əlaqədar çalışmalıyıq. Digər məsələ isə 1988-ci ilin sonunadak Qərbi Azərbaycanda yaşayan insanların sayının getdikcə azalmasıdır. Mən media nümayəndələrinə müraciət edirəm ki, qərbi azərbaycanlılarla bağlı filmlər çəksinlər və yaxud yazılar yazsınlar”.

Yazıçılar Birliyinin (AYB) sədr müavini, Rəşad Məcid deyib ki, AYB-nin Qərbi Azərbaycan bölməsi yaxın vaxtlarda fəaliyyətə başlaya bilər:

“Biz zəfərimizə qədər hər birimiz qarabağlı idik, indi isə qərbi azərbaycanlı olmalıyıq. Hesab edirəm ki, Medianın İnkişafı Agentliyi, Mətbuat Şurası və Qərbi Azərbaycan İcması gələcəkdə birgə layihələr həyata keçirməlidir”.

“Qərbi Azərbaycan tarixi və soyqırımı muzeyi yaradılmasının vacibliyindən bəhs edən Milli Məclisin deputatı Sabir Rüstəmxanlı əlavə edib ki, Qərbi Azərbaycan irsləri dərindən araşdırılmalıdır:

“Alban kilsəsi, erməni və gürcü kilsələrinin xüsusiyyətlərinin dəqiq göstərildiyi kitablar yazılmalıdır. Həmin dövrdə hansı bəyin nə qədər qızıl verərək həmin torpaqları alması və orada hansı kilsələri tikdirməsi barədə məlumatlar tədqiq edilməlidir. Həmçinin erməni dilini bilən alimlər yetişdirilməlidir”.

“İrəvan" futbol klubu yaradılmalı və "Qarabağ" futbol klubu kimi dünyaya səs salmalıdır deyən Milli Məclisin deputatı Musa Quliyev əlavə edib ki, bu, tarixi həqiqətləri dünya ictimaiyyətinin diqqətinə çatdırmağın ən yaxşı üsullarından biridir.

Daha sonra azərbaycanlı tarixçilər, deputatlar, KİV rəhbərləri mövzu barədə geniş müzakirələr aparıb.